Windplanblauw

Toestemming TenneT

Dinsdag 12 juli heeft Windplanblauw de ION (Interim Operational Notification) van TenneT ontvangen. Dit betekent dat wij stroom die door de turbines wordt opgewekt, mogen terugleveren aan het elektriciteitsnet. Omdat een aantal documenten nog door TenneT moet worden bekeken, is het totaal toegestaan leveringsvermogen voorlopig beperkt tot 100 MW.

Waar we vorige week meldden dat windturbines in ‘idle-modus’ (heel langzaam ronddraaien en nog geen windenergie opwekken) staan, betekent deze ION dat de turbineleverancier (Vestas) met deze windturbines de volgende stap kan gaan zetten, namelijk starten met het proefbedrijf.

Wat houdt proefbedrijf in?

Nadat alle testen succesvol zijn afgerond en een windturbine in bedrijf is genomen, volgt een periode waarin een proefbedrijf plaatsvindt. Dit is vergelijkbaar met een testrit bij het kopen van een nieuwe auto. Het proefbedrijf duurt een aantal weken en is afhankelijk van de weersomstandigheden. Er moet namelijk wel voldoende wind zijn om aan te kunnen tonen dat de windturbines onder verschillende windcondities en zonder tussentijdse onderbreking naar verwachting presteren. In deze periode zullen de turbines tegelijkertijd en voor langere tijd draaien.

Aan het eind van het proefbedrijf van elke turbine doen wij samen met Vestas een inspectie. Heeft Vestas haar werk goed gedaan? Zijn alle veiligheidssystemen in werking? Zijn de turbinebladen op de juiste manier afgesteld? Wordt de koelolie niet te heet? Geven de sensoren de juiste informatie door? En, leveren de windturbines stroom zoals door de fabrikant opgegeven? Deze, en nog meer zaken, worden gecontroleerd en met een checklist afgewerkt. Alle resterende zaken worden vervolgens opgenomen in een actielijst voor Vestas, de zogenaamde restpuntenlijst.

De bouw van de turbines op het water is eerder deze week tijdelijk stilgelegd. Aanleiding hiervoor is een ongeluk dat op de bouwplaats heeft plaatsgevonden. Daarbij raakte een werknemer gewond. De hulpdiensten waren snel ter plaatse. Hij is naar het ziekenhuis gebracht en geholpen aan zijn verwondingen. Naar omstandigheden gaat het goed.

Veiligheid staat bij Windplanblauw hoog in het vaandel. Alle betrokken partijen onderzoeken nu gezamenlijk waardoor het ongeluk is veroorzaakt en hoe dit vermeden kan worden in de toekomst. De werkzaamheden, eerst met een laag risico, zullen gefaseerd weer opgestart worden.

Ballast Nedam voert vanaf 23 juni tot begin januari 2023 betonwerkzaamheden uit voor de fundaties van de windmolens in het IJsselmeer. Zo wordt beton gestort en wordt het beton ‘gevlinderd’. Bij het vlinderen van het beton wordt met een vlindermachine het beton verdicht. Een vlindermachine lijkt een beetje op een kleine hovercraft.

In principe vindt de betonstort plaats tussen 07.00 en 19.00 uur, maar het kan voorkomen dat de betonstort na 19.00 uur plaatsvindt. Dit is van meerdere factoren afhankelijk, zoals weersomstandigheden en de snelheid van de betonstort. Het vlinderen vindt zeer waarschijnlijk na 19.00 uur plaats, omdat dit binnen een bepaalde tijd na de betonstort dient plaats te vinden. De betonstort en het vlinderen vindt in deze gehele periode circa 8 dagen per maand plaats. De exacte dagen en tijden zijn op voorhand echter niet te bepalen.

Door de grote afstand tot woningen (vanaf 1250 meter) verwachten wij dat de geluidshinder nihil zal zijn. Als de betonstort uitloopt, zou dit enigszins te horen kunnen zijn als het heel rustig is op de A6. De verwachting is dat de uitloop van de betonstort niet in de nachturen zal zijn, maar eerder in de vroege avonduren.

Er komt veel kijken bij de bouw van windturbines. In deze mooie infographic worden alle feiten en cijfers van de bouw van windmolens op land weergegeven.

Onderzoeksrapporten geluid- en slagschaduw Windplanblauw

Op basis van het definitieve windturbinetype voor zowel de 37 windturbines op land als de 24 turbines in het IJsselmeer heeft advies- en ingenieursbureau Witteveen en Bos geluidsonderzoeken en slagschaduwonderzoeken uitgevoerd en uitgewerkt in rapportages. De conclusies zijn als volgt:

Geluidsonderzoeken

Met de gekozen windturbines, zowel op land als in het IJsselmeer, wordt voldaan aan de geluidnorm van 47 dB Lden en 41 dB Lnight bij woningen in het plangebied, met uitzondering van bedrijfswoningen. Dit betekent dat er geen maatregelen benodigd zijn om aan de normen uit de vergunning te voldoen. De bijbehorende stukken kunt u hier lezen.

Slagschaduwonderzoeken

Uit de slagschaduwonderzoeken blijkt dat er voor verschillende woningen een overschrijding wordt verwacht van de toetsingsnorm voor slagschaduw. Hiertoe dienen stilstandvoorzieningen geplaatst te worden op alle windturbines op land, zodat maatregelen genomen kunnen worden naar de voor deze vergunning geldende norm van maximaal 17 dagen per jaar gedurende meer dan 20 minuten per dag slagschaduw. In deze onderzoeken is tevens meegenomen dat de bovenwettelijke belofte is gemaakt dat op woningen in de bebouwde dorpskern van Swifterbant geen slagschaduw is toegestaan. Windturbines die slagschaduw op desbetreffende woningen geven, zullen altijd tot stilstand gebracht worden. De bijbehorende stukken kunt u hier lezen.

Melding Activiteitenbesluit

Conform afspraak heeft Windplanblauw hiervan melding gemaakt bij de Omgevingsdienst Flevoland, Gooi en Vechtstreek (OFGV) in het kader van het Activiteitenbesluit. De bijbehorende stukken kunt u hier lezen.

Een tijdje terug is de kabelverbinding tussen het onderstation van Windplanblauw en het onderstation van TenneT met hoogspanning getest. Hiermee zijn we er zeker van dat de kabels, die met grote zorg in de grond zijn gelegd, hun job goed aan kunnen. Vanaf volgende week wordt er 150.000 Volt (150 KV) op de kabel gezet en is de elektriciteitsverbinding tussen het windpark en TenneT ‘live’.

Dit vereist een strenger veiligheidsregime bij het onderstation. 150.000 Volt vormt geen gevaar als het op de kabel staat in de grond, maar in een open schakeltuin wel. De schakeltuin is vanaf dan verboden terrein voor onbevoegden.

In het IJsselmeer

Eind maart is het werkgebied in het IJsselmeer afgezet. Boten mogen niet zonder toestemming het werkgebied in varen. Vanaf maart zijn de windmolens van windpark Irene Vorrink één voor één stilgezet en gereed gemaakt voor demontage.

De windmolens zijn inmiddels allemaal afgebroken. Het enige dat nog te zien is, zijn de restanten van de zogeheten monopiles. Omroep Flevoland heeft hier opnamen van gemaakt. F&B Group is nu bezig met het verwijderen van de fundaties. Zo’n 90% van windmolens kan worden gerecycled. De bladen van de windmolens vormden hierbij de grootste uitdaging, omdat deze bestaan uit composiet. De bladen van de windmolens van Irene Vorrink worden gerecycled tot onder meer ski’s en snowboards. Ook hiervan heeft Omroep Flevoland een artikel op de website staan.

Ballast Nedam is gestart met de werkzaamheden om 24 cofferdam constructies te maken. Eerst vinden de heiwerkzaamheden plaats om daarna het hulpwerk te realiseren. Om de definitieve betonfundatie te realiseren, moet er een bekisting worden aangebracht. De bekisting wordt gemaakt van prefab betonplaten en vervolgens wordt er ter plaatse beton bovenop gestort om de cofferdam sterk genoeg te maken. In mei is Ballast Nedam gestart met gestuurde boringen onder de IJsselmeerdijk en de A6 door. Dit is nodig om een kabelverbinding te kunnen leggen tussen de windmolens in het IJsselmeer en het onderstation op land. Een boring die onder een primaire waterkering door gaat, is voor een poldergebied een waar huzarenstukje. Omroep Flevoland maakte hier deze reportage van.

Op het land

De bouw van de windmolens door Vestas verloopt voorspoedig. Langs de Vuursteentocht is woensdag 27 april de eerste molen gereed gekomen. Dat wil zeggen: het casco. De nacelle, hub en wieken zitten eraan. Het binnenwerk moet nog worden geïnstalleerd. Bij windsnelheden van 10 meter per seconde of meer (windkracht 5-6) kan er niet worden gehesen. Als alles volgens planning verloopt, wordt vanaf eind mei ook gestart met de bouw van de windmolens in het oostelijke gebied, langs de Elandtocht en de Rendiertocht. De bouw van het onderstation schiet ook al op. De eerste transformator staat klaar om de 33kV van de windmolens om te zetten naar de 150kV die naar het hoofdstation van TenneT moet worden gebracht. De 150kV kabelverbinding is getest met hoogspanning en klaar voor zijn definitieve taak. Deze week wordt de tweede transformator op zijn plek gezet en opgebouwd, aangesloten en getest.

Eén van de manieren waarop

Windplanblauw bijdraagt aan de leefbaarheid en vitaliteit van de regio, is door het financieel ondersteunen van verenigingen, (sport)clubs en evenementen in Swifterbant. Hiervoor richten SwifterwinT, Vattenfall en (grondeigenaar) a.s.r  het WinTfonds Swifterbant op. Het fonds krijgt een jaarlijks budget van 75.000 euro en is vanaf dit jaar beschikbaar.

Het WinTfonds Swifterbant zal worden beheerd door een stichting. Eerder hebben wij een open oproep gedaan voor bestuursleden voor de stichting. Uit de circa 10 aanmeldingen zijn de volgende mensen geselecteerd: Mark Hogendorf (voorzitter), Rian Kloetstra (secretaris), Henk Zonnenberg (penningmeester) en Greet Kamminga (algemeen bestuurslid) vormen het beoogde bestuur van WinTfonds Swifterbant.

Mark (49) woont vrijwel zijn hele leven in Swifterbant en is van jongs af aan actief als vrijwilliger, onder meer bij voetbalvereniging Swift’64: “Ik hoop hiermee te kunnen bijdragen aan een socialer Swifterbant. Voorheen kwam iedereen naar het jaarlijkse dorpsfeest, dat is niet meer zo. In plaats daarvan is er meer negativiteit. Ik hoop dat het WinTfonds kan bijdragen aan een levendiger dorp met meer samenhang.”

Rian (28) is opgegroeid in Zeewolde en na wat omzwervingen 1,5 jaar geleden in Swifterbant terecht gekomen samen met haar man: “Ik ben opgegroeid in een vergelijkbare omgeving, waardoor ik denk dat ik weet waar de behoeften van inwoners liggen. Tijdens mijn studie dierwetenschappen en diervoeding heb ik verschillende bestuursfuncties gehad bij de studenten- en studieverenigingen. Als betrekkelijke nieuwkomer in Swifterbant breng ik een frisse polderblik in het bestuur van het WinTfonds mee.”

Henk (49) is geboren in Vlissingen en woont sinds 18 jaar in Swifterbant: “Ik heb 23 jaar bij de landmacht gezeten en daar een opleiding gevolgd tot verpleegkundige. Ik vind het belangrijk om vrijwilligerswerk te doen. Zo ben ik voorzitter, trainer en speler bij Swift’64 Badminton. Ook verleen ik medische hulp bij ernstiger incidenten bij grote evenementen. Ik zie het WinTfonds als een manier om verenigingen te faciliteren bij het organiseren van activiteiten en evenementen. Wij maken het financieel mogelijk en zij organiseren het. Zo doen we het met en voor elkaar.”

Greet Kamminga (67) is sinds begin vorig jaar gepensioneerd. Zij werkte als adviseur welzijn bij CMO Flevoland (Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling, nu Flever). Greet woont sinds 15 jaar in Swifterbant: ”Naast mijn vrijwilligerswerk als bestuurslid bij LEADER Flevoland, onderdeel van het Europese subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling, en de stichting Live Your Dream foundation  (zeilboottochten voor mensen met een chronische ziekte) wil ik graag iets in en voor ons dorp Swifterbant doen. Vandaar dat ik reageerde op de oproep voor bestuursleden voor het WinTfonds.” De bestuursleden van het WinTfonds brengen behalve hun specifieke kwaliteiten een eigen netwerk in. Ze zien voor zichzelf ook een rol als ambassadeur voor het WinTfonds weggelegd: om het WinTfonds onder de aandacht te brengen en daarmee bij te dragen aan een levendig en sociaal Swifterbant.

Op de foto v.l.n.r. Greet Kamminga, Mark Hogendorf, Rian Kloetstra en Henk Zonnenberg

Bijdragen aanvragen

Naar verwachting kunnen na de zomer aanvragen bij het WinTfonds Swifterbant worden ingediend, beoordeeld en toegekend.

Het WinTfonds Swifterbant staat los van de Windfondsen van de gemeenten Dronten en Lelystad. Daarin storten zowel Windplanblauw en Windplan Groen een bijdrage vanaf het moment dat de windmolens draaien. Meer informatie hierover vindt u op de website van de gemeente Dronten.