blog

Na één jaar werk zit de eerste fase van de civiele en infrastructurele werkzaamheden aan Windplanblauw erop! De grondwerkzaamheden zijn verricht, de 37 fundaties zijn af en de kabels liggen in de grond. We kijken samen met Jorine Knüppe, projectleider Windplanblauw bij Dura Vermeer, terug op het afgelopen jaar. Met welke uitdagingen heeft ze te maken gehad? En wat staat er voor de tweede fase op de planning?

Het werk zit er bijna op. Hoe kijk je hierop terug?

“Goed en zelfs met wat gezonde trots. In een halfjaar hebben we de 37 fundaties gerealiseerd. Daarmee hebben we met onwijs hard werken de ambitieuze planning gehaald. Tijdens de uitvoering hebben we de nodige dynamiek ervaren. Zo hebben we net als iedereen in Nederland coronagolf na coronagolf getrotseerd. Deels op afstand werken met een team van 50 tot 80 vrouwen en mannen is best ingewikkeld.”

Wat ging anders dan gepland?

“Toen de schop in de grond ging kwamen we erachter dat het grondwater vaak te hoge concentraties ijzer bevatte om te kunnen lozen in het oppervlaktewater. Hierdoor moesten we op zoek naar een andere werkmethode en hebben we acht weken geen fundaties kunnen bouwen. Mooi om te zien dat iedereen in het team hard aan de slag ging om tot een oplossing te komen. Dankzij iedereens flexibiliteit, grote inzet en de nodige versnellingsmaatregelen is het ons gelukt de opgelopen vertraging in de planning weer in te lopen.”

Een dynamisch project dus?

“Dat kun je wel zeggen. En daar krijg ik als projectmanager ook energie van! Tijdens de bouw loop je altijd tegen zaken aan die op papier niet voorzien waren. Zo ook met de parkwegen. De ondergrond was in de praktijk een stuk ‘slechter’ dan waar we rekening mee hebben gehouden in de scenario’s, daardoor is snel schade ontstaan aan de voltooide parkwegen. Samen met experts hebben we de nodige schade hersteld voor de komst van turbineleverancier Vestas en zorgen we ervoor dat de parkwegen in de eindsituatie weer spik en span zijn.”

Dit is je eerste windpark. Hoe beviel dat?

“Wat ik interessant vind aan dit windpark, is dat je technisch gezien 37 keer kunt leren en verbeteren. Je voert bij elke fundatie vrijwel hetzelfde werk uit. Wat het hier ingewikkeld maakt, is dat we in de achtertuin van agrariërs werken. Daar zijn we ons heel bewust van. Er spelen verschillende belangen, soms kom je daardoor in een spagaat te zitten. Goed contact met de omgeving is daarbij ontzettend belangrijk.”

Wat kunnen we verwachten in de tweede fase?

“De turbineleverancier is tot december van dit jaar aan het werk met de opbouw van de windturbines en het testen ervan. Daarna wordt het werkterrein weer aan Dura Vermeer overgedragen. Wat we dan gaan doen? Denk aan het verwijderen van de tijdelijke parkwegen, bruggen en duikers. We zullen de grond onder de verwijderde infrastructuur weer in ‘ere herstellen’. Daarnaast repareren we beschadigde delen van de parkwegen. Ook brengen we de eindsituatie drainage aan. En natuurlijk laten we het terrein netjes achter door de bermen af te werken en in te zaaien met gras. We herplanten bomen die moesten wijken tijdens de bouw. Naar verwachting zijn we hier tot de zomer van 2023 mee bezig. Daarna is Windplanblauw helemaal gereed om de komende tientallen jaren groene stroom te leveren!”

F&B Windpower, onderdeel van de F&B Group, is verantwoordelijk voor de sanering van windpark Irene Vorrink, de bestaande windturbines langs de IJsselmeerdijk. Vanaf april gaan zij aan de slag om de turbines van windpark Irene Vorrink te demonteren. De 28 windturbines die er nu staan worden weggehaald en vervangen voor 24 nieuwe windturbines. Hoe dat in z’n werk gaat? Daar vertellen Jesse Cuperus, project coördinator F&B Group en Pieter Thys Faber, uitvoerder F&B Group meer over.

Hoe gaat de sanering van windturbines in z’n werk?

Jesse: “De windturbines zijn opgebouwd uit diverse componenten. De windturbine bestaat uit de bladen, hub, gondel en in dit geval een tweetal mastdelen. Deze onderdelen worden stuk voor stuk gedemonteerd. Om een windturbine vanaf het IJsselmeer te kunnen saneren wordt er samengewerkt met een maritieme partner. Naast het gebruik van speciale schepen en sleepboten worden er mobiele opstelplaatsen voor de kranen gerealiseerd middels drijvende gestabiliseerde pontons. Om deze opstelplaatsen te positioneren worden er spudpalen gebruikt, zodat de kranen veilig kunnen hijsen. Zodra de onderdelen van de windturbines gedemonteerd zijn, worden ze gezekerd op pontons en door sleepboten afgevoerd.”

Hoe lang gaat het saneren duren?

Jesse: “We ontmantelen een windturbine van dit formaat in één werkdag. In dit project worden echter niet alleen de windturbines weggehaald, maar ook de fundaties. Deze windturbines staan niet op een betonfundatie zoals gebruikelijk op land, maar op een mono paalfundatie (een enkele metalen buispaal). Die palen moeten bij dit project ook gedeeltelijk worden verwijderd en tenslotte verwijderen we onder andere ook de bekabeling aan land. Het volledige saneringsproject neemt daardoor enkele maanden in beslag.”

Wat merken omwonenden en het scheepsverkeer van de sanering?

Jesse: “Het saneren van de windturbines gebeurt vanwege de dijkveiligheid en beperkte ruimte vanaf het water. Ook het transport van de gedemonteerde windturbine onderdelen verloopt via het water. De werkzaamheden op land beperken zich tot het verwijderen van kabels en herstel van het dijklichaam. Door deze aanpak waarbij de werkzaamheden grotendeels via het IJsselmeer worden uitgevoerd hebben omwonenden en verkeer minimaal last van de sanering en transporten.

Pieter vult aan: “Tijdens het saneren en de bouw van de windmolens is het gebied uit veiligheid niet toegankelijk voor scheepsvaart. Voor het scheepsverkeer wordt het werkgebied van Windplanblauw afgezet door middel van betonning. Zo kan je precies zien tot waar het gebied is afgesloten. Het gebied komt er natuurlijk wel anders uit te zien. Vanaf de snelweg A6 gaat het iconische beeld veranderen. Sinds 1997 staan de kenmerkende Nordtank windturbines op een rij parallel aan de A6 te draaien. Dat worden straks verder op het IJsselmeer twee rijen van 12 moderne windturbines.”

Windplanblauw wordt gebouwd door mannen en vrouwen in Flevoland. Van omgevingsmanagers tot uitvoerders en van kraanmachinisten tot timmermannen. In dit bericht stellen we Thomas Fhere, projectmanager Vestas.

Naam: Thomas Fhere
Werkgever: Vestas
Rol: Projectmanager

Wat Vestas doet voor Windplanblauw?

“Vestas ontwerpt, produceert, levert, installeert en test 37 Enventus V162 windturbines voor het project Windplanblauw. Momenteel bevinden we ons in de transport- en installatiefase die op 28 februari is gestart.”

Wat is jouw functie binnen Windplanblauw?

“Ik ben aangesteld als projectmanager voor het project en ik leid het totale bouwproject met als doel dat iedereen veilig en tevreden naar huis gaat, maar ook binnen het budget blijft, de planning gewaarborgd wordt en de verwachte kwaliteit wordt behaald.”

Hoe worden de windturbineonderdelen vervoerd?

“Om windturbines te bouwen zijn enorme prefab componenten nodig op de bouwplaats. Een turbine bestaat voornamelijk uit stalen torendelen, gondel, naaf, aandrijflijn en schoepen. Al deze componenten zijn zwaar en erg groot. Aangezien componenten uit China, Vietnam, Turkije en Denemarken komen, gaat het transport per schip, binnenvaart en vrachtwagen. De windmolenonderdelen komen sinds begin maart aan in Amsterdam , vanwaar ze worden overgeladen op een binnenschip en naar Flevokust Haven vervoerd worden. Vanaf hier worden de laatste 10 tot 15 kilometer per vrachtwagen afgelegd.”

Hoe worden de windturbines gebouwd?

“De componenten van de turbines worden met enorme kranen opgetild en vervolgens met elkaar verbonden met behulp van extra grote bouten. Alles wordt bedraad en vervolgens getest en in bedrijf gesteld door gespecificeerde technici. Klinkt eenvoudig, maar dat is het eigenlijk niet, want het proces omvat extra grote en zware componenten, enorme machines zoals kranen, elektriciteit en werken op hoogte.”

Wat maakt Winplanblauw tot een mooi project?

“Het project omvat de nieuwste Enventus-technologie, 37 turbines, een complexe opstelling ter plaatse inclusief vier hoofdkranen, een leuk team en enkele uitdagingen. En als je verder gaat dan die dagelijkse onderwerpen als projectmanager, vind ik het persoonlijk leuk dat de lokale agrariërs en lokale mensen vanuit dat project meedoen.”

Windplanblauw wordt gebouwd door mannen en vrouwen in Flevoland. Van omgevingsmanagers tot uitvoerders en van kraanmachinisten tot timmermannen. In dit bericht stellen we Frank van Bussel voor omgevings- en stakeholdermanager Windplanblauw

Naam: Frank van Bussel
Woonplaats: Arnhem
Werkgever: Windplanblauw
Rol: Omgevings- en stakeholdermanager

Hoe zou jij jouw functie omschrijven bij Windplanblauw?

“Als omgevings- en stakeholdermanager ben ik verantwoordelijk voor het aansturen van de omgevingsmanagers op land en water en zorg ik ervoor dat al het contact met derden goed verloopt.
Sinds juli 2021 mag ik deze rol vervullen en dat doe ik met veel plezier. Er speelt op dit moment heel veel binnen Windplanblauw en dat biedt een mooie uitdaging.”

Waar krijg je als omgevings- en stakeholdermanager mee te maken?

“Windplanblauw is een enorm groot windpark. Hierin hebben we te maken met verschillende partijen die we moeten informeren over de stand van zaken van het windpark. Mensen kunnen hinder ondervinden van de bouw. Denk bijvoorbeeld aan de bouwgeluiden, maar ook de transporten die nu plaatsvinden. De overlast proberen we natuurlijk zoveel mogelijk te minimaliseren, maar we kunnen het niet voorkomen.

Zo hebben we veel contact met de bewoners van het buitengebied van Swifterbant en Dronten. Zij zijn straks mede-eigenaren van het Windpark. We zijn bezig met het opzetten van SwifterwinT als organisatie, zodat wanneer de bouw straks klaar is er wel een organisatie staat die in staat is het windpark te exploiteren.

De bouw van de windmolens op het IJsselmeer gaat ook binnenkort van start. Hierin spelen vissers, beroepsvaart en recreanten een grote rol. Zij moeten voorzien worden van de juiste informatie en zo min mogelijk hinder ondervinden van de werkzaamheden.

Daarnaast spreek ik ook veel met overheden. Het is belangrijk dat er goede afstemming is. Niet alleen met de gemeenten Dronten en Lelystad, dorpsbelangen Swifterbant, maar ook met Rijkswaterstaat en onder andere Waterschap Zuiderzeeland.

Tot slot is ook de natuur voor Windplanblauw heel belangrijk. Zowel op land als op water. Waar we op land speciale maatregelen hebben getroffen voor de leefomgeving van de bever in het Swifterbos, komt er op het IJsselmeer een rustgebied voor onder andere de futen die daar veel zitten.”

Wat maakt werken voor Windplanblauw zo leuk?

“Het vele contact met verschillende partijen dat geeft mij de uitdaging. Aan de ene kant spreek je met mensen die veel verstand hebben van techniek, en aan de andere kant heb je ook contact met mensen uit het dorp die graag wat met het windfonds willen doen en de achterban die geïnvesteerd heeft in het Windpark.”

Wanneer is jouw werk geslaagd

“Voor mij is het werk geslaagd als er straks een mooi windpark staat dat energie opwekt en bijdraagt aan de energietransitie. Ik vind echt dat de mensen trots mogen zijn op wat ze aan het doen zijn. Het is een park voor, van en door de mensen uit Swifterbant en haar omgeving.”

Windplanblauw wordt gebouwd door mannen en vrouwen in Flevoland. Van omgevingsmanagers tot uitvoerders en van kraanmachinisten tot timmermannen. In dit bericht stellen we werkvoorbereider John-Paul Hoppenbrouwers van A.Hak aan je voor.

Wie: John-Paul Hoppenbrouwers
Woonplaats: Arnhem
Werkgever: A.Hak
Rol: Werkvoorbereider

Je bent werkvoorbereider. Wat houdt dat in?

“Van alles en nog wat, haha. Ik zorg dat de onderdelen op tijd besteld zijn, het materieel voor het personeel klaarstaat, er personeel is en doe de afstemming met hoofdaannemer Dura Vermeer. In de uitvoering zorgen de werkvoorbereiders dat alle keuringen goed verlopen. Ik zit dus de meeste tijd gewoon binnen op kantoor. Zo zijn we nu druk aan het overleggen over de voorbereiding van de tweede fase van onze werkzaamheden.”

Wat voor werkzaamheden doen jullie precies?

“De rol van A.Hak bestaat uit het aanleggen van de parkbekabeling – de kabels die van de windmolens naar het onderstation lopen – en de aansluiting op het onderstation. De kabels zitten bijna allemaal in de grond. Op dit moment zitten we denk ik op meer dan 90 procent van de aanleg van de parkkabels. We hopen eind januari klaar te zijn met de bekabeling. Vervolgens gaan we verder met de tweede fase: de aansluiting op het onderstation. Dat zijn we nu als projectteam ook aan het voorbereiden.”

Hoe ben je bij A.Hak terechtgekomen?

“Ik kom uit Tiel en het kantoor van A.Hak zit daar bij in de buurt. Dus daar heb ik mijn afstudeerstage gelopen en dat beviel zo goed dat ik daar ben blijven hangen! Mijn onderzoek ging toen over de grondverdringende techniek en dat gebruiken we nu ook weer bij Windplanblauw.”

Wat is de grootste uitdaging?

“Zorgen dat we de planning volgen én dat de perceeleigenaren tevreden zijn is een grote uitdaging. En omdat ik nog niet zoveel praktijkervaring heb, is het soms lastig om een beeld bij bepaalde onderwerpen te vormen. Maar ik leer elke dag veel op dit project. Ik kijk aan het einde van de week met voldoening terug op het werk van die week.”

Waar krijg jij energie van in je werk?

“Ik vind het leuk als er een technische uitdaging is, waarbij we als collectief naar een oplossing zoeken. Als dat lukt, krijg ik goeie energie. En ik vind het leuk om mee te denken over de langetermijnvisie. Bij de uitvoering begin je misschien twee weken van tevoren over een klus na te denken, maar als werkuitvoerder denken we een aantal maanden van tevoren al na over een volgende fase. Je verzamelt veel informatie en zet bepaalde dingen uit. Het is dan mooi om te zien wanneer alle puzzelstukjes op z’n plek vallen.”

Windpark Windplanblauw wordt gebouwd in Flevoland door mannen en vrouwen. Van projectleiders tot uitvoerders en van kraanmachinisten tot timmermannen. Hierbij stellen we je voor aan Kees Lindhout.

Naam: Kees Lindhout
Woonplaats: Rotterdam
Werkgever: Zelfstandige, ingehuurd door Windplanblauw
Rol: Omgevingsmanager windmolens IJsselmeer (nearshore)

Omgevingsmanager nearshore, wat houdt dit in?

“In april 2022 wordt gestart met de bouw van windturbines in het IJsselmeer. Ik ben verantwoordelijk om iedereen die gebruik maakt van het IJsselmeer te informeren over het project en ermee in gesprek te gaan. Dit is mijn eerste project als omgevingsmanager nearshore, dat is wel even wennen. Als je in een stad of op het land een project hebt, dan kijk je om je heen en zie je je stakeholders, de mensen/bedrijven die je moet informeren over het project. Nu is dat wel even anders, want als je bij het water staat zie je niet meteen wie je stakeholders zijn. Je moet echt op zoek. “

Waar krijg je mee te maken als omgevingsmanager nearshore?

“Als omgevingsmanager ben je in het algemeen de verbindende link tussen het project en de omgeving. Het is mijn taak om iedereen in de omgeving te voorzien van de juiste informatie: wat staat er te gebeuren, waar moet rekeningen mee gehouden worden en nog veel meer. Als omgevingsmanager is het mijn taak om problemen op te lossen, maar eigenlijk nog liever om de problemen voor te zijn door tijdig in gesprek te gaan met de omgeving.”

Wat is voor jou de grootste uitdaging op dit moment?

“Voor mij is het belangrijk om mensen in het echt te spreken als er problemen zijn of onrust is met betrekking tot een project. Door Covid is dit nu lastig. Je moet alles online of via telefoon doen met als gevolg dat je een groot deel mist van de non-verbale communicatie. Je merkt dan veel minder snel of je iemands vragen of zorgen goed hebt begrepen en beantwoord.  Je hebt ook meer tijd nodig om vertrouwen te winnen, omdat iemand je niet in persoon ziet.”

Wanneer is jouw werk geslaagd?

“Als iedereen aan het eind van traject denkt: dit is het beste wat we met elkaar hebben kunnen realiseren. Ik woon niet in het gebied. Als ik klaar ben, ga ik door naar een ander project en zie het bij wijze van spreken nooit meer. De mensen in de omgeving leven er straks mee, als zij grotendeels tevreden zijn is het wat mij betreft geslaagd. Bij een project kan er altijd sprake zijn van overlast, maar als alles tot een minimum is beperkt en alle partijen zijn de afspraken nagekomen, dan heb je laten zien dat je een betrouwbare partij bent.”

Windplanblauw wordt gebouwd in de polders van Flevoland, midden in het Rivierduingebied. Het Rivierduingebied kenmerkt zich door een afwisselend landschap met grasland, kleine bossen en landbouw. Een prachtige omgeving om lekker te wandelen of te fietsen. Tijdens de bouw van Windplanblauw is er dan ook veel aandacht voor fietsers en wandelaars. We gaan in gesprek met Marcel van der Weijden van de Fietsersbond en Matthijs Klein, verkeersmanager bij Dura Vermeer.

Marcel van der Weijden uit Swifterbant is al bijna 20 jaar vrijwilliger voor de Fietsersbond. Landelijk heeft de Fietsersbond 30.000 leden. Marcel is bij de afdeling Flevoland verantwoordelijk voor de gemeente Dronten.  Dit project is voor hem dicht bij huis en dat maakt het extra bijzonder. © Fotografie: Martin Hogeboom

Matthijs Klein van Dura Vermeer is als verkeersmanager betrokken geweest bij het BLVC-plan. Daarin wordt beschreven hoe de hoofdaannemer omgaat met bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie tijdens het project.

Voor Windplanblauw zijn best wat fietsroutes aangepast. Waarom?

Matthijs: “Binnen alle projecten van Dura Vermeer hebben we in het bijzonder oog voor de fietsers in het gebied. Vooral veiligheid is daarbij een belangrijk aspect. Bij Windplanblauw hebben we gekeken hoe we een kruising van fietsers en bouwverkeer (en daarmee een mogelijk onveilige situatie) kunnen voorkomen. De beste oplossing was in dit geval het afsluiten van fietspaden.”

Het afsluiten van fietspaden is een fikse ingreep. Vertel!

Marcel: “De Fietsersbond wil natuurlijk de fietsroutes en -paden zoveel mogelijk vrijhouden. Wellicht met verkeersregelaars, maar we streven ernaar dat de fietser zoveel mogelijk gebruik kan blijven maken van het gebied. Dat is echter niet altijd mogelijk. Veiligheid staat ook bij ons hoog in het vaandel. We willen fietsers ook niet dagelijks confronteren met zwaar werkverkeer. Maar we zijn niet per se blij met zo’n afsluiting. Gelukkig hebben we het kunnen beperken door tijdsvensters af te spreken.”

Matthijs: “Dat klopt. We hebben afgesproken dat de fietspaden door de week gesloten zijn, maar in het weekend weer opengesteld worden. Zo kunnen recreanten in het weekend gebruik blijven maken van het gebied. Daarnaast gaan de fietspaden ook doordeweeks weer open als de werkzaamheden afgerond zijn.”

Hoe ging dat verder in zijn werk?

Marcel: “Als Fietsersbond hebben we een adviserende rol. We kunnen een bepaalde aanpak niet afdwingen. Soms is het voor ons ook lastig, per aannemer gelden er weer andere regels. Buiten dit werkgebied zie je projecten waar fietsers wel mogen blijven fietsen. Maar ik ben blij met de onderlinge communicatie. Dat is beter dan bij andere projecten die ik tot nu toe heb gezien. Op aanraden van de Fietsersbond zijn er bijvoorbeeld kaartjes gemaakt met teksten als: u bevindt zich hier, dit zijn de snelste routes naar Swifterbant. Dat is erg duidelijk voor de fietsers in het gebied. Daarnaast zit ik in de werkgroep van Windplanblauw. We zijn verschillende keren bij elkaar gekomen om over zaken te spreken die impact hebben op het gebied. Dat heeft echt toegevoegde waarde.”

Matthijs: “We proberen er zoveel mogelijk voor te zorgen dat de omfietstijd minimaal is. En zijn de werkzaamheden in een bepaald gebied afgerond? Dan zorgen we ervoor dat de borden zo snel mogelijk weggehaald worden, zodat fietsers weer volop gebruik kunnen maken van de paden.”

Wat levert de samenwerking op voor de fietsers?

Marcel: “Ik hoop dat we als Fietsersbond op deze manier een bijdrage hebben geleverd aan de communicatie naar de fietser toe. Mensen stellen het op prijs als ze weten waar ze aan toe zijn. Is een route tijdelijk afgesloten? Hang desnoods een geplastificeerd A4’tje op met deze boodschap. Het kost de aannemer misschien wat extra energie, maar ik denk dat het belangrijk is voor het hele project.”

Matthijs: “Helaas kunnen we niet voorkomen dat mensen even moeten omfietsen. Maar zo zorgen we samen voor een veilige en bereikbare omgeving. Overigens hebben we de aangepaste routes van het lange afstandswandelpad door het Rivierduingebied ook afgestemd met Wandelnet.”

Tips voor fietsers in het gebied?

Marcel: “Maak eens een mooie ronde door het Rivierduingebied en fiets via het Ketelmeer terug. Dat doe ik ook regelmatig ’s avonds na het werk. Prachtige route!”

Matthijs: “De Visvijverweg is inmiddels helemaal vrij van omleidingen, zowel door de week als in het weekend. Alleen het fietspad langs de Noordertocht blijft door de week afgesloten.”